De Vlaamse Film kent een ongeziene opwaardering als je kijkt naar de schitterende resultaten in 2015. Nog nooit gingen zoveel Vlamingen naar de bioscoop en met het succesvolle Beau Séjour & Gent West lijkt de trend van kwalitatieve Vlaamse filmproducties zich over te zetten naar het kleine doek. Hoogtijd om een stapje terug te nemen en een overzicht te geven van de beste Vlaamse films aller tijde. Zie hier, MoviePulp’s geschiedenis van de Vlaamse Film!
Jaren 2000 & 2010
Laat ons beginnen met het geweldige De Zaak Alzheimer door regisseur Erik Van Looy & Bart de Pauw. Met de beperkte middelen die er zijn, toonde iemand voor de eerste keer dat een Vlaamse regisseur anno 2003 met een uitstekend scenario door Jef Geeraerts een Vlaamse thriller met Amerikaanse allures kan maken. Sterker nog, in 2008 deed Erik van Looy er nog een schepje bovenop door de Beste Vlaamse Film aller tijde te maken: Loft met Koen De Bouw als leading man. Loft legde het absolute record voor de Vlaamse Film met 1.186.071 bezoekers aan de Belgische box office. Heel wat Vlamingen stapte in zijn voetstappen als we denken aan het werk van Jan Verheyen met Dossier K, Alias & Het Tweede Gelaat en Frank Van Mechelen’s De Indringer & De Hel van Tanger, maar toch kwamen er alternatieven. We kregen noemenswaardige Vlaamse horrorfilms zoals Jonas Govaerts’ Welp & Pieter Van Hees’ Linkeroever, maar het meest opmerkelijke werk kwam van Michael R. Roskam: Rundskop met Matthias Schoenaerts aan kop. In dezelfde stal kan je ook d’Ardennen, het recente werk van Robin Pront & Jeroen Perceval, klasseren, zonder meer de beste prestatie van Kevin Janssens. Tot slot is er ook nog het werk van Adil El Arbi & Bilall Fallah met BLACK, IMAGE & Patser en het werk van Felix Van Groeningen met De helaasheid der dingen, Belgica & The Broken Circle Breakdown. Van Nic Balthazar verwachten we na BenX nog steeds wat meer.
Jaren ’80 & ’90
De hegemonie van de hedendaagse Vlaamse Film mag dan zijn wat het nu is, toch heeft het veel te danken aan beginnend werk van Jaco Van Dormael, de broer Dardenne & Stijn Coninx. Stijn Coninx was de eerste Vlaamse regisseur die in de buurt kwam van het Franstalige werk Le Huitième Jour, La Haine & C’est arrivé près de chez vous in de jaren ’90 met het sterke Daens. De film met hoofdrolspeler Jan Decleir over de Vlaamse uitbuiting in de textielindustrie te Aalst gebaseerd op het boek door Louis Paul Boon gold in de jaren ’90 als enige kwalitatieve werk dat de Vlaamse Film teweeg bracht. Films met Vlaamse komieken zoals Urbanus (Hector, Koko Flanel) & Gaston en Leo (Zware Jongens & Paniekzaaiers) in de hoofdrol golden niet als Belgische standaard, hoewel het massa’s mensen naar de bioscopen trok in Vlaanderen. Frusterend voor sommigen, als je kijkt naar het Vlaamse verhaal bij uitstek, De Leeuw van Vlaanderen van Hendrik Conscience over de Guldensporenslag, dat in 1984 werd verfilmd door Hugo Claus met namen zoals Frank Aendenboom & Jan Decleir, maar geen kat naar de Belgische bioscopen lokte. Het werk van Robbe De Hert met De Witte van Sichem & Zware Jongens werd op dat vlak beter gepruimd door het Vlaamse publiek.
Jaren ’40 – ’60
Na de Tweede Wereldoorlog die hoofdzakelijk gedomineerd werd door Duitse propaganda werden boerendrama’s heel populair: Films rond een familietragedie in het rurale landbouwerslandschap van Vlaanderen. Noemenswaardige titels zijn De Witte van Sichem, Pallieter, Het gezin van Paemel, De Vlaschaard, Boerenpsalm & Baas Gansendonck. Maar dat was niet het enige. Er waren ook Vlaamse horrorfilms door Harry Kümel (Malpertuis) & Rob Van Eyck (The Afterman) en de film noirs Meeuwen sterven in de haven door Rik Kuypers & Ivo Michiels met Julien Schoenaerts in de hoofdrol & De Man Die Zijn Haar Kort Liet Knippen door André Delvaux.
Jaren ’30
Toch moest het ergens beginnen met de Belgen Joseph Plateau & Étienne-Gaspard Robert die de grondleggers van cinema in de 19de eeuw hielpen om beelden te projecteren op een muur. De Franse broers Auguste & Louis Lumière ontwikkelde naast Thomas Edison’s kinetoscoop de cinematograaf met een een camera, printer & projectie van 35mm-film. Ze creëerden ook de eerste films met de titel La Sortie de l’usine Lumière à Lyon & L’Arrivée d’un train en gare de La Ciotat. Het duurde weliswaar tot de jaren ’20 alvorens we de eerste echte Vlaamse film kregen. Storm des Levens of Storm in een glas water door regisseur Karel Van Rijn was een dramatische film in Antwerpen die grandioos flopte vanwege het amateurisme waaraan de productie begon. Het duurde tot de jaren ’30 alvorens de eerste ernstige Vlaamse Film uitkwam: Misère au Borinage, een documentaire van Henri Storck & Joris Ivens over de erbarmelijke toestanden in de steenkoolmijnen van Borinage, Henegouwen. In 1934 kwam dan eindelijk de revelatie van de Vlaamse Film: De Witte. Deze Vlaamse volksfilm van regisseuse Edith Kiel was enorm populair en gold als de referentie voor de Belgische cinema in het land. Later werd de film ook de inspiratie voor de populaire televisieserie Wij, Heren van Zichem en de jaren ’80 film door Robbe De Hert, De Witte van Sichem. Rond de jaren ’30 deden de zogenaamde volkskluchten de intrede: Vlaamse volksverhalen in een komische setting door het regisseurskoppel Jan Vanderheyden & Edith Kiel. Typisch Vlaams erfgoed wiens humor tot op de dag van vandaag nog steeds standhoudt als je denkt aan films zoals Oesje, Max & F.C. De Kampioenen. Het regisseursduo introduceerde bovendien carrières van komedianten zoals Gaston Berghmans, de broers Jef & Çois Cassiers.
Ziezo, hiermee beëindigen we ons overzicht van de geschiedenis van de Vlaamse Film. Missen we iets? Neem dan gerust contact op!
.
