Naar aanleiding van de puike DVD- en Blu-ray-release (uitgebracht door distributeur Universal) van de meesterlijke animatieprent Coraline, kreeg uw dienaar de kans om de talentvolle Henry Selick aan de tand te voelen. We polsten ernaar hoe de erg beleefde filmmaker de macabere visie van Neil Gaiman’s originele boek zo geslaagd in 3-dimensies naar het grote scherm wist te brengen, maar uiteraard graafden we ook dieper in de rest van de man zijn interessante carrière. Selick is namelijk verder ook verantwoordelijk voor de onvolprezen filmklassiekers The Nightmare Before Christmas en James and the Giant Peach (het geflopte Monkeybone laten we even buiten beschouwing).

Hoe is Coraline eigenlijk tot stand gekomen?
Neil Gaiman, de auteur van het boek waar de film op gebaseerd is, stuurde me in 2000 al de pagina’s van het ongepubliceerde boek en vroeg zich af wat ik ervan dacht als film. Dus zo ver gaat het al terug!

Terwijl iedereen steevast computeranimatiefilms blijft maken, grijp jij als enige terug naar stop-motion. Kan je ons uitleggen waarom?
Ik probeer het toch. (lacht) Het is niet altijd makkelijk om de financiële middelen te vinden aangezien computeranimatiefilms net altijd de grootste successen zijn en de meeste mensen dat soort animatiefilms willen maken. Het is uiteindelijk een persoonlijke keuze en het is de animatiestijl waar ik het meeste van hou. De cultuur van stop-motion is te vergelijken met live-action, maar dan in het klein. En acteurs zijn mijn vijand dus…

Coraline is de eerste stop-motion prent in 3-D. Wat waren de verschillen in het opnemen met pakweg The Nightmare Before Christmas?
Er zijn opvallende verschillen. The Nightmare Before Christmas hebben we op bijvoorbeeld op pellicule opgenomen. Voor Coraline hadden we dan weer het voordeel om digitaal twee beelden op te slaan, dus als je figuur tijdens het animeren zou omvallen dat je dan gewoon kan blijven doorgaan. We schoten Coraline digitaal met een erg kleine camera. En door de kleine oppervlakte van de sets (Coraline was maar ongeveer een derde van een meter!) en de afstand tussen de te grote cameralenzen, hebben we zelf uiteindelijk met de camera moeten bewegen om het gepaste effect te bekomen. Daar hebben we toch een aantal maanden mee bezig geweest om te ontdekken wat het beste werkte!

Driedimensionale films zijn net als in begin jaren tachtig terug enorm populair en aan hun opmars bezig. Wat is jou visie op de hele moderne 3-D-hype?
Ik denk dat het voornamelijk te maken heeft met de doorbraak in de projectiesystemen. Er zijn verschillende systemen natuurlijk, maar het beste systeem is digitale projectie. Waarbij de beeldenstroom super snel door één enkele lens komt. Je hebt nog altijd wel de speciale brilletjes nodig, maar het beeld is véél scherper dan vroeger. Ik ben wat bezorgd dat men het alleen gaat gebruiken als een ‘gimmick’ om meer bezoekers te lokken en dat de mensen het zo opnieuw snel beu zullen geraken.

Coraline werd uiteindelijk een kassucces. Had je dit zelf verwacht?
Je verwacht het nooit… (lacht) Maar je hoop het wel! Je werkt een hele tijd ook zo hard, dus het is erg leuk dat de film het goed gedaan heeft.

Heeft dit succes het realiseren van toekomstige projecten makkelijker gemaakt?
Mensen nemen stop-motion terug meer serieus nu. Heb vijf projecten op stapel staan, maar ben er nog niet uit wel mijn volgende zal zijn. Het staat buiten kijf dat de volgende film makkelijker op de rails te krijgen is dan Coraline.

In 2005 maakte je uw eerste computeranimatie met de kortfilm Moongirl. Zit de kans er in dat je ooit een CGI-langspeelfilm zal inblikken?
Ik weet niet of dat wel een goed idee is. (zucht) Ik was gevraagd om die kortfilm te regisseren en men wilde erg graag computeranimatie, maar als men mij de vrije keuze geeft dan zal ik altijd opteren voor stop-motion.

Coraline heeft een geweldige stemmencast. Kan je ons wat meer vertellen over de casting?
Dat is altijd een interessant proces. We hebben Dakota Fanning, een erg talentrijke actrice. Ze heeft het scenario gelezen toen ze negen jaar was. Ik kreeg de film direct niet gemaakt, maar Dakota vond het script geweldig en ze hield vooral van de angstaanjagende zaken! Wanneer zij had toegezegd heb ik de stemmen allemaal rond haar opgebouwd. Een beetje vergelijkbaar met het samenkrijgen van een orkest! Het is de kwaliteit van de stem, de toon zeg maar, dat belangrijk is. De volgende in het proces was Teri Hatcher. Ik heb zeker naar een paar honderd verschillende kandidaten geluisterd, omdat de rol van de moeder en de ‘andere moeder’ zo van vitaal belang zijn voor de film. Teri heeft zo’n geweldige stem en ik heb haar samen gebracht met Dakota. Volgende op de lijst waren French en Saunders. Neil Gaiman heeft een goede relatie met hen, dus de communicatie met hen verliep helemaal niet moeilijk. Maar ik vind vooral het contrast belangrijk, zodat niet alle stemmen hetzelfde klinken.

Waren er acteurs bij die je direct in gedachte had toen je het scenario van Coraline bewerkte?
De enige die ik in gedachte had waren Dawn French en Jennifer Saunders. Dat was van in het begin zo. Ze zijn niet alleen geweldig goed, maar natuurlijk door hun connectie met Neil. Ik ging de personages ook altijd Brits laten.

Zijn er trouwens grote verschillen tussen het ‘Coraline: het boek’ en ‘Coraline: de film’?
Er zijn zeker diverse verschillen. Bij het verfilmen van een bestseller doe je altijd je best om het voor de ontelbare fans niet te ruïneren, maar je moet altijd dingen aanpassen voor een film! Ondanks verschillende aanpassingen (zoals vele dialogen, kleine details toegevoegd en andere weer weggelaten) voelt de film toch net aan zoals het boek. De favoriete scène van schrijver Neil Gaiman is de scène in de tuin vol gevaar en deze zit helemaal niet in het boek!

The Nightmare Before Christmas, James and the Giant Peach, Coraline natuurlijk en zelfs Monkeybone hadden hier en daar grimmige en donkere momenten. Vanwaar die interesse in het macabere en wat zijn zoal je invloeden?
Ik heb diverse invloeden, zoals films, schilderijen en zelfs stripverhalen, maar mijn grootste invloed is zoals bij veel Amerikanen toch wel Walt Disney. Zeker de oudere films waren soms best donker en lagen vaak dicht tegen de originele sprookjes van de gebroeders Grimm, welke net als de sprookjes van Hans Christian Andersen eveneens een invloed zijn op mij. Maar om terug op Disney te komen: zijn Snow White and the Seven Dwarfs heeft heel wat angstaanjagende fragmenten. En kijk ook maar eens naar Pinocchio, Bambi en zelfs Fantasia. Iedereen denkt altijd maar aan ‘braaf’ en ‘veilig’ bij Disney, maar hij stopte heel wat duistere ondertonen in zijn werk. Een andere belangrijke invloed zijn de films van de grote stop-motion-meester Ray Harryhausen, bekend van fantasyfilms zoals 7th Voyage of Sinbad en Jason and the Argonauts. Dat waren erg invloedrijke films toen ik een kind was. Ze hadden dan ook zaken als monsters en demonen! Kinderen hebben volgens mij ook gewoon een honger naar wat duisternis – samen met wat licht natuurlijk – in hun verhalen. Een netjes uitgebalanceerd dieet zeg maar! (lacht)

Het meeste roem vergaarde je met The Nightmare Before Christmas, die geschreven en geproduceerd was door niemand minder dan Tim Burton. Hoe verliep deze samenwerking?
Ik was al bijna twaalf jaar bevriend met Tim nog voor de film. Dus ik ken hem echt wel goed. En het beste was: hij komt met een briljant idee aanzetten, ontwerpt al de personages, maar verder was hij niet echt aanwezig! Hij zat terwijl in Los Angeles te werken aan Batman Returns, Ed Wood en Cabin Boy. Ik zat in San Francisco en ik stuurde hem regelmatig foto’s of schetsen van de animatie, de sets en dergelijke. Er is eigenlijk maar één scène geweest, waarvan hij vroeg om deze opnieuw op te nemen. Verder was het een geweldige werkrelatie, zeker omdat hij zeer aanmoedigend is! Enkel op het einde was hij nauw betrokken bij het montageproces. Hij bracht zijn eigen monteur mee en er is ongeveer twee minuten uitgeknipt om de film narratief iets beter te laten werken.

Het is ondertussen uitgegroeid als een jaarlijkse traditie om de film met Kerstmis opnieuw in de Amerikaanse bioscopen uit te brengen. Wat is volgens jou het tijdloze aspect van The Nightmare Before Christmas?
Ik kan het eigenlijk zelf ook niet goed uitleggen. Het duurde toch wel even! De film was bij zijn release wel een succes, maar ook weer niet zo’n grote hit. De film heeft een hart en meerdere lagen, waardoor mensen keer op keer terugkomen. Ook houden de mensen van de gekke, bizarre personages, maar vergeet zeker ook de liedjes niet. Ik ben er overigens van overtuigd dat het met Coraline ooit hetzelfde zal zijn. De kinderen die de film goed vinden groeien op en zullen de film later delen met hun jongere broertjes en zusjes. Maar er is geen speciale formule die zoiets tijdloos garandeerd natuurlijk, maar met Coraline kan het zeker ook zo zijn.

Bedankt voor uw tijd mijnheer Selick!
Geen enkel probleem Steve, het was een plezier om met je te praten.

Lees zeker ook onze recensie van de uitstekende Blu-ray van Coraline en onze bevindingen van de al even fraaie DVD!

Met dank aan Universal.