De voorbije weken tijdens de vakantieperiode lazen we op verschillende lokale & internationale media een interessante discussie rond de filmrechten van Martin Scorsese‘s nieuwste film The Irishman. In de Verenigde Staten zou er gewerkt worden aan een deal om de nieuwste film van Scorsese rechtstreeks op Netflix uit te brengen, gezien Silence stevig teleurstelde aan de internationale box office (in België bracht hij een magere 100.819 euro op in zijn eerste week). Dit zorgt voor heel wat ophef…

In ons eigen land nam de onafhankelijke filmdistributeur The Searchers, die in het verleden onder meer Amerikaanse films zoals The Gift, The Boy, Hardcore Henry, Hell or High Water, Jackie, Bye Bye Man & The Founder naar Belgische bioscopen bracht, deze stelling al sterk onder vuur. Zij hebben immers de distributierechten van The Irishman in hun bezit door de samenwerking met STX Entertainment en de zogezegde internationale deal met Netflix is op deze manier niet mogelijk. Olivier Van den Broeck: “De internationale rechten – lees: de wereld buiten de Verenigde Staten – werden na een lange onderhandeling in Cannes 2016 ondergebracht bij STX Entertainment. Deze mini-major verkocht vervolgens de rechten per territorium aan zijn partners, waaronder een aantal van de grootste onafhankelijke distributeurs in de wereld, zoals Village Roadshow (Australië), Telemunchen (Duitsland) en Metropolitan (Frankrijk). Paramount behield de Amerikaanse rechten. Als Paramount nu zijn Amerikaanse rechten wil doorverkopen aan Netflix, dan is dat onconventioneel. Maar het kan juridisch. Netflix kan juridisch echter niet zo eenvoudig de internationale rechten overnemen, want dan zouden ze elk territorium individueel dienen terug te kopen. Zoiets is een erg dure en juridisch ingewikkelde grap. Bovendien rest nog maar de vraag of de internationale distributeurs überhaupt gaan willen verkopen.”

Maar ook de regisseur zelf is hier niet mee opgezet, gezien Martin Scorsese helemaal geen fan is van het hele video-on-demand gebeuren. Zelf vertelt hij:

“There’s over saturation, particularly in our world as it is now and nothing really does have a meaning. Images for example are everywhere. Cinema used to be in a building and even on television, you’d see a film or whatever. I must say a lot of the films that I’m aware of…and I don’t see that many new ones over the past two or three years, I stopped because the images don’t mean anything.We’re just completely saturated with images that don’t mean anything. Words certainly don’t mean anything anymore, they’re twisted and turned. So where’s the meaning? Where’s the truth? So we have to strip away everything. It goes back to that question I had in ‘Means Streets’, how do you live a good life? A life which is good, meaning compassion, and respect for others, in a world like today or in a world where I grew up, quite honestly.”

Content is zeer toegankelijk geworden en we horen nu al jongeren zeggen dat ze niet meer geïnteresseerd zijn in het verloop van de film. Ze willen enkel hun favoriete sterren zien in een blockbuster en het einde weten zonder te genieten van de hele filmervaring. Problematisch? Vluchtig? Scorsese gaat verder in een ander interview:

“The problem now is that it is everything around the frame that is distracting. Now you can see a film on an iPad. You might be able to push it closer to your [face] in your bedroom, just lock the door and look at it if you can, but I do find just glimpsing stuff here or there, even watching a film at home on a big-screen TV, there is still stuff around the room. There’s a phone that rings. People go by. It is not the best way.”

Dit is MoviePulp’s hoofdreden waarom cinema nog steeds onze voorkeur krijgt boven de beeldbuis: Als de kwaliteit en de prijs van content meezit, wil je toch liever zonder enige afleiding genieten van een goede film? Er is geen beter medium om jezelf te focussen op een film dan het traditionele bioscoopbezoek. Maar economische redenen zorgen ervoor dat onafhankelijke films zoals The Irishman met een ruim budget van 100 miljoen dollar onder druk komen te staan als bioscooprelease.

Dit zet ons aan het denken: Zet Netflix de onafhankelijke filmdistributeur onder druk? We weten allemaal dat Netflix en andere streamingdiensten de traditionele cinema bedreigt, maar het is een feit dat de onafhankelijke film het moeilijk krijgt door de introductie van de nieuwe manier om content te consumeren. Voor heel wat grote filmstudio’s is het immers een te groot risico om de slaagkansen van een onafhankelijke film in te schatten. Olivier Van den Broeck nuanceert: “Logischerwijs probeert Netflix de traditionele manier van film kijken te wijzigen, en proberen ze hierbij vaak bioscopen een hak te zetten. Maar door de bioscoop-exploitatie over te slaan, creëert er zich ook een dubbele paradox. Ten eerste is bioscoop een duidelijke en erg populaire manier om geld te verdienen met een film. Ja, een film-release is een zeer dure en soms risicovolle bezigheid, maar zeker voor grote filmproducties, zoals bijvoorbeeld ‘The Irishman’, is bioscoop-exploitatie essentieel om je investeringen terug te verdienen. Bij kleine budgetten zou je hierover nog kunnen discuteren, maar bij films met ‘Irishman’-achtige budgetten is terugverdienen via een streaming service een quasi onbegonnen zaak, zelfs al ben je Netflix. Ten tweede is de bioscoop-release niet zelden een essentieel onderdeel van de marketing van een film. Het geeft zichtbaarheid en prestige aan een film, wat zich dan weer vertaalt in meer succesvolle carrières op VOD, TV en ook SVOD. Zo sloot Netflix in het verleden een heel kostelijke deal voor ‘Beast of no Nation’, maar stootte achteraf op de grenzen van het appeal van een release rechtstreeks op Netflix. De film ging volledig aan iedereen voorbij en stierf een vroegtijdige dood.”

Olivier Van den Broek gaat verder: “Netflix’s grote concurrent Amazon ziet dit anders: zij investeren fundamenteel in de aankoop van filmrechten en producties, maar met het specifieke doel om de films initieel in de bioscoop te brengen, en vervolgens (exclusief) op Amazon. Deze strategie legde hen geen windeieren, want in hun eerste jaren stapelde Amazon de successen op, zowel commercieel als artistiek met o.m. Manchester by the Sea. In tegenstelling tot Netflix heeft Amazon ook het voordeel dat zij méér zijn dan enkel streaming-service. Het prestige van hun films trekken mensen naar de Amazon-websites, wat ze vervolgens kunnen omzetten in winsten op boeken, CD’s, kleren, enz.”

Hebben onafhankelijke distributeurs dan geen angst van een Amazon of Netflix? Olivier Van den Broeck antwoordt: “Ik vermoed dat onafhankelijke distributeurs in de toekomst zich steeds meer zullen gaan toeleggen op kwalitatieve bioscoopreleases. Het bioscoop-publiek wordt onophoudeijk kritischer en de lat wordt door hen steeds hoger gelegd. Films met een beperkt(er) appeal, en al zeker films met matige kwaliteit, vinden bijna onmogelijk hun weg nog naar de bioscoop. In de financiering en acquisitie van films, kom je als onafhankelijke distributeur, maar ook als studio, in een bepaald segment inderdaad steeds vaker Amazon en Netflix tegen. In de toekomst zullen een bepaald type films inderdaad steeds vaker rechtstreeks op streaming platforms terechtkomen. Mede omdat bioscoop-releases zeer duur zijn. Daarnaast zal je steeds duidelijker ook het segment hebben van films die een specifieke bioscoop-beleving beloven. Het is aan de studio’s en aan de onafhankelijke distributeurs om deze films te financieren en te kopen. Op die manier lijkt het me niet uitgesloten dat er een evenwicht, of zelfs een samenwerking, ontstaat tussen studio’s, onafhankelijke distributeurs en streaming services. Maar ik denk dat veel mensen het met me eens zullen zijn dat het (economisch) onwaarschijnlijk lijkt dat Netflix systematisch hun business model zou gaan toeleggen op gigantische producties, zoals ze nu proberen met ‘The Irishman’. Het lanceren van een 100 tot 140M$ Scorsese-productie op Netflix ruikt meer naar de zin in een stunt of een marketing-campagne, dan wel naar een duurzaam en rendabel business model, ook voor Netflix.”

Zelf is Martin Scorsese ook zeer nostalgisch tegenover cinema:

“Cinema is gone. The cinema I grew up with and that I’m making, it’s gone. The theater will always be there for that communal experience, there’s no doubt. But what kind of experience is it going to be? Is it always going to be a theme-park movie? I sound like an old man, which I am. The big screen for us in the ’50s, you go from Westerns to ‘Lawrence of Arabia’ to the special experience of ‘2001’ in 1968. The experience of seeing ‘Vertigo’ and ‘The Searchers’ in VistaVision.” Scorsese gaat verder over zijn mening op televisie: “TV, I don’t think has taken that place. Not yet. I tried it. I had success to a certain extent. ‘Vinyl’ we tried but we found that the atmosphere for the type of picture we wanted to make – the nature of the language, the drugs, the sex, depicting the rock ‘n’ roll world of the ’70s – we got a lot of resistance. So I don’t know about that freedom.”

Wat is jullie mening? Is Netflix de nieuwe manier om onafhankelijke films tot bij mensen te brengen of vinden jullie het een de slechte evolutie dat onafhankelijke films niet meer tot aan de bioscoop zullen geraken? Laat het ons gerust weten op onze Facebook-pagina via deze link.